Gazap Üzümleri - John Steinbeck

Büyük Buhran. Dünyanın bu güne kadar gördüğü en büyük ekonomik kriz. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ya da Büyük Depresyon olarak da bilinir. ABD de 1929 yılında başlamasına rağmen 1930'un sonlarına kadar ABD ve Avrupa da yıkıcı etkisini gösterir. Arz talep dengesinin bozulmasıyla birçok insan işsiz ve evsiz kalır.

Büyük buhranın fitilinin nasıl ateşlendiğini Pulitzer ödüllü kitabımız Gazap Üzümleri, hem parçalanan ailelerin yaşamlarını örnekleyerek hem de dışarıdan bir gözlemci gözüyle anlatıyor. Özellikle ilk bölümleri okuru zorlasa da sonrasında açılıyor. Kapitalizmin ne olduğunu anlarken gözümüzün önündeki perdeyi de kaldırıyor. Farkındalık içimizi acıtsa da kapitalizm açısından bakıldığında bankaların ve büyük şirketlerin halen devam eden zekice yöntemleri göze çarpıyor. Önce insanlara rahat ve daha lüks hayat hayaliyle tarlalarını sattırıyorlar. Satmayan azınlığı ise devasa şirketlerle mücadele edemez duruma düşürüp çaresiz bırakıyorlar. Böylece tarlalarından kopan her fert, her aile doğal birer vasıfsız işçiye dönüşüyor. İşlerini büyük oranda makinelere yaptıran büyük şirketler ise iş gücünü yığın halinde iş arayan yeni işsizlere yok pahasına yaptırıyor. Yani tarlasını aldığı adamı başka bir tarlada karın tokluğuna çalışan köleye dönüştürüyor.

Roman 1929’lu yılların ABD’sini anlatmasına rağmen okur olarak birçok bölümde köylüyü çaresiz bırakan, ağalı yeşil çam filmleri gözümde canlandı. Demek ki aynı senaryo farklı oyuncular ve farklı sahnelerle devam ediyor.

Yaklaşık 640 sayfalık kitap hem etkileyici hem de fazlasıyla doyurucu.