Asimov'un Vakıf Serisine Başlıyorum - Vakıf (1)

Isaac Asimov ilginç bir yazar. Kardeşim bu kadar hayal gücü de fazla değil mi dedikçe şaşırtan, her eserinde ayrı bir aydınlanma yaşatan biri. Kendileri aslında daha çok robot serisi ile bilinir ancak serinin tam olarak Türkçeleştirilememesinden dolayı Vakıf serisi bir adım öne geçmiş. Robot serisi ile ilgili de yayın evlerini ilgilendiren dalavereler dolaşıyor ama konuya hiç girmeyeceğim. Merak eden araştırsın. Yazarın derli toplu dilimize çevrilen serisi Vakıf'ı yazar 1942' de yazmaya bir başlamış taa 1993' e kadar aralıklarla devam etmiş. Hatta otuz yıl boyunca seri Vakıf, Vakıf ve İmparatorluk, İkinci vakıf üçlemesiyle kalmış. 1981 yılından sonra tekrar başlamış yazmaya ve seriye dört eser daha eklemiş. Sonradan eklenen eserlerin ikisine öcü diğer ikisine artçı diyenler olması nedeniyle okuma sırası konusunda bir kafa karışıklığı oluşmuş. Yazım sırasına göre mi yoksa konu içeriğine göre mi okunmalı sorunsalı yani. Hatta serinin öncesine ve aralarına seriye dahil olmayan başka asimov kitapları ekleyenler de var. Bu nedenle bu konudaki tartışmaları fazla uzatmadan Vakıf serisinin tavsiye edilen okuma sırasını listeleyerek işe başlayalım. Bu arada kitap isimleri yayın evlerine göre farklılık gösteriyor, kafa karışıklığı olmasın.

• Vakıf (İthaki Yayınları) / İmparatorluk (Altın Yayınları)
• Vakıf ve İmparatorluk (İthaki Yayınları) / Altın Galaksi (Altın Yayınları)
• İkinci Vakıf (İthaki Yayınları) /Gizli Tanrılar (Altın Yayınları)
• Vakıf'ın Sınırı (İthaki Yayınları) / Galaksi Çöküyor (Altın Yayınları)
• Vakıf ve Dünya (İthaki & İnkılap Yayınları) 
• Vakıf Kurulurken (İthaki Yayınları) / İmparatorluk Kurulurken (Altın Yayınları)
• Vakıf İleri (İthaki Yayınları) /Erişilmez İmparatorluk (Altın Yayınları)

Vakıf // İmparatorluk

Olaylar günümüzden çok çok çok uzak bir gelecekte yaşanır. İnsanlık uzaya açılmış, yaşama şansı buldukları gezegenlere hatta galaksilere ulaşmıştır. Uzayın derinliklerinde bulunan Trantor gezegeninde çökmekte olan bir imparatorluk yaşamaktadır. Ancak Psiko Tarih biliminin kurucusu ve geliştiricisi Hari Seldon'dan başka kimse bu çöküşü görememektedir.  Psiko-Tarih ise birey ile değil milyarlarca insan kitlesinin davranışlarını irdeleyen ve verecekleri tepkileri önceden tahmin eden bilim dalıdır. Zamanının da ötesinde yaşayan bilim adamımızın hesaplarına göre yaşadıkları imparatorluk çökecek ve otuz bin yıl süren kargaşa dönemi başlayacaktır. Ancak bu kargaşayı bin yıla düşürmenin de bir yolu vardır. Bunun için büyükçe bir Ansiklopedi kurulmalı ve bilgiler vakit kaybedilmeden depolanmalıdır. Böylece imparatorluk çökse de bilgiler silinmediği için gelecek nesiller ansiklopediden faydalanarak kendi geleceklerini hızla inşa edebilecek ve kurulacak ikinci imparatorluğun temelleri sağlam olacaktır.

Galaksi yönetimi tarafından Hari Seldon' a biraz da ondan kurtulmak için galaksinin en verimsiz ve en ücra köşesinde bulunan Terminus gezegenine yerleşmesine izin verilir. Hari Seldon yeni gezegeninde ansiklopedi kurulurken gelecek nesillere mesaj bırakabilmek için de kayıtlar oluşturur. Kendi hesaplarına göre oluşabilecek her kriz döneminde kaydı kendiliğinden ortaya çıkacak ve halkına kurtuluş reçetesi sunacaktır. Zamanla Hari Seldon haklı çıkar. İmparatorluk zayıflarken dış bölgeler kralların eline geçer ve teknolojileri her gün geriler. Vakıf atom gücüne eriştiğinde diğer gezegenler kömür teknolojisiyle çalışır. Vakıf bununla da yetinmeyerek ilim dinin kurar ve galaksinin din merkezi olur. Tüccarları aracılığıyla ekonomik savaşı öğrenir ve kısa bir süre sonra da galaksinin en güçlü devleti olur. 

Kısaca özetini geçtiğim üç yüz küsür sayfalık romanın özete sığmayan içeriğinden bir çok aydınlanma yaşayacağınızdan ve serinin ilk iki yüz yıllık dönemi anlatan ilk kitabından etkileneceğinizden eminim. Bilim kurgu meraklısıysanız hemen başlamalısınız. 

Keyifli okumalar.