Denemeler - Francis Bacon

Yazarın fikirlerinden ya da hangi konular üzerine kafa yorduğundan bahsetmeden önce hayatını irdelemenin kitaba daha fazla değer katacağından eminim. Bu nedenle gelin kısaca Francis Bacon'un hayatına bir göz atalım.  

İngiliz yazar şu yalan dünya ya şanslı gelen tiplerden. Babası İngiliz Kraliçesi 1. Elizabet'in adalet bakanı. Bu nedenle geleceği parlak görülen Francis, iyi okullarda eğitim alır ve ilerleyen zamanda babası gibi büyük mevkilere gelmesi beklenir. Ancak işler tahmin ettiği gibi olmaz. Kendisi Fransa'da hukuk eğitimi alırken babası beklenmedik şekilde ölür. Francis beş parasız İngiltere'ye dönmek zorunda kalır. Devlet kademesinin yüksek mevkilerinde olan bir akrabasının (yanlış hatırlamıyorsam bu zat amcası) yardımıyla mevki sahibi olmayı bekler. Ancak işler yine ters gider ve bu akraba kendi yavrucuğuna yol açmak için Francis'in önünü keser.  Pes etmeyen yazar hırsıyla kısa sürede İngiliz parlamentosuna seçilir. 1. Elizabet'in ölümünden sonra yerine geçen 1.James zamanında ise bahtı tamamen açılır. Önce sir (şövalye) unvanı alır sonrasında ise İngiltere baş yargıcı olarak kariyerinin zirvesine ulaşır. Ancak zirve tehlikelidir. Francis'de devletin her kademesindeki görevliler gibi sağdan soldan hediye almaya başlar. Bir süre sonra da rüşvet almaktan yargılanır, hapis cezası alır. Ancak kısa bir süre yattıktan sonra çıkar. Bu olay onun kariyerinin sonu olur. Artık kendini yazmaya adar.

İşte böyle çalkantılı bir hayatın ürünü Denemeler. İlk olarak 1597 yılında basılmış. Yani babasının ölümünden sonra hırsıyla parlamentoya seçildiği dönemlere rastlıyor.  Buradaki devlet adamlığı ve yüksek mevki durumu haliyle düşüncelerine de sirayet ediyor. Öyle ki bir çok konudaki fikirleri kesin yargılardan oluşuyor. Ben böyle düşünüyorum demek yerine, "insan gelecekte zorluk çekmek istemiyorsa aylık kazancının en fazla yarısını, zengin olmak istiyorsa üçte birini harcamalıdır" diyerek son noktayı koyuyor. Sonra yargıçların, komutanların hatta prenslerin nasıl davranması gerektiği konusunda yargılarda bulunuyor. Bir çok devlet ve yönetici hakkındaki bilgisini kendi fikirlerini örneklemek için kullanıyor.  

Sonuç olarak, dostluk, siyaset, psikoloji ve inanç gibi konular başta olmak üzere bir çok konuyu içren kitabın okurunu etkileyeceğini düşünüyorum.

Sevgiyle kalın...

Tanıtım bülteninden...

Sir Francis Bacon (1561-1626), zenginlik ile yoksulluk, ün ile düşüş, tutarlılık ile tutarsızlık, akıl ile boş inanç arasında dalgalanan bir çağda yaşadı.Bacon'ın yetenekleri, ilgilerindeki evrensellik, düşüncesindeki esneklik, araştırıcılık, çağının pek az kişisinde vardır. Geçmiş gelenekleri ve yöntemleri tanır, çoğunu benimser, ama bununla kalmaz, o geleneklerle yöntemlerin hepsini umulmadık yeni gözlemlerle, kökten değişikliklerle aşmasını da bilir.Bacon, Denemeler'inde, değişik alanlardan edindiği gözlemler ve deneylere dayanarak kurduğu bilgelik ile "deneme"nin isim babası Montaigne'den ayrılır. O, Montaigne gibi kendi benliğini anlatmaz, yaşama uygulanabilecek bir bilgelik ortaya koyar. Bunu yaparken yarattığı zengin imgelerle bir dil ustası olduğunu da kanıtlar. Baronluğu ve Vikontluğu unutulsa da, Bacon'ın yazarlığı dört yüz yıldır hâlâ taze.


Sayfa Sayısı: 228